DẦU NHỜN VÀ  CÔNG DỤNG CỦA DẦU NHỜN CÔNG NGHIÊP.

                                                                                             Dầu nhờn công nghiệp

I.  Thành phần:  bao gồm hai hợp phần là dàu gốc( base lubes) và phụ gia( additives). Dầu gốc được sử dụng nhiều nhất là các phân đoạn dầu khoáng gốc dầu mỏ, được chế biến theo công nghệ thuyền thống. Ngoài ra còn có thế dung một số loại dầu gốc tổng hợp hay dầu gốc động thực vật.

II.  Công dụng của dầu nhờn trong hoạt động của động cơ

1. Làm trơn

Có công dụng bôi trơn các bề mặt có chuyển động trượt giữa các chi tiết, làm giảm ma sát, do đó làm giảm tổn thất cơ giới trong động cơ nên làm tăng hiệu suất có ích của toàn động cơ, tức là tăng tính hiệu quả kinh tế cho hoạt động của động cơ.

Nguyên nhân của việc giảm ma sát là do khi bôi trơn sẽ có thay thế ma sát trực tiếp giữa các chi tiết máy bằng ma sát nội tại các màng chất bôi trơn thể lỏng ngăn cách các chi tiết may. Ma sát nội tại của màng chất lỏng này luôn nhỏ hơn rất nhiều so với các dạng ma sát khác. Ví dụ các hệ số ma sát động học giữa các trực thép:

-          Ma sát trực tiếp, không có dầu bôi trơn: 0.8-1.00

-          Có dầu động vật ở chế độ bôi trơn giới hạn: 0.05- 0.10

-          Có dầu nhờn ở chế độ bôi trơn thủy động: 0.001-0.01

-          Có dầu nhờn ở chế độ bôi trơn thủy tĩnh: 0.000001-0.001

2. Giảm mài mòn

Công dụng bôi trơn của dầu nhờn là làm giảm ma sát không chỉ tăng hiệu suất hữu ích của đọng cơ mà còn có tác dụng ngăn chặn tối đa sự mài mòn xảy ra ở các nơi có những chuyến dịch tương đối giữa các bề mặt với tốc độ thấp, ở giữa những bề mặt chịu tải cao. Trong những trường hợp này màng dầu bôi trơn có khả năng dễ bị phá hủy nên yêu cầu trong dầu bôi trơn phải có những phụ gia chồng mài mòn. Khi đó ở điều kiện nhiệt độ và áp lực cao, dầu vẫn có khả năng tạo thành nên các chi tiết kim loại một màng chất bảo vệ bền vũng, chúng sẽ trượt dọc theo nhau mà không gây mài mòn ở các bề mặt kim loại.

3. Chống ôxi hóa

Nước là một nguyên nhân gây ra sự rỉ sét các chi tiết được chế tạo từ kim loại. khi hỗn hợp nhiên liệu đốt cháy trong động cơ sẽ sinh ra một lượng nước nhất định. Mặc dù lượng nước này ở thể hơi và thoát ra qua ống xả, tuy nhiên cũng còn một ít đọng lại trong xy- lanh hay qua xecmăng và ngưng lại trong cacte.

Hiện tượng này thường xảy ra khi thời tiết lạnh hay khi động cơ chưa được sưởi ấm.thêm vào đó các sản phẩm phụ sinh ra do nhiên liệu cháy dỏ, những khí cháy có tính năng ăn mòn cũng lọt qua xéc măng rồi ngưng lại hoặc hào tan trong dầu cac-te. Ngoài ra còn có chất axit được tạo thành do sự oxy hóa dầu. Vì vậy khả năng tạo gỉ sét và ăn mòn càng trở nên trầm trọng. Các chi tiết cần được bảo vệ chống lại sự ăn mòn và chống gỉ.

Màng dầu bôi trơn phủ trên bề mặt các chi tiết ma sát có tác dụng chống gỉ cho máy móc trong thời gian hoạt động, nhất là những bộ phận ấm ướt như tuốc- bin hơi nước, máy móc làm việc trên công trường, đồng ruộng…

Tuổi thọ của động cơ phụ thuộc một phần vào khả năng trung hòa của dầu máy đối với những hợp chất có tác dụng ăn mòn. Để dầu nhườn bảo đảm được chức năng này phải dung các loại phụ gia mang tính kiềm, có tá dụng trung hòa các axit tạo ra nhiên liệu cháy. Thông thường trong quá trình sử dụng dầu nhờn, hàm lượng phụ gia này sẽ giảm dần, thì tỷ lệ phụ gia thấp dưới quy định cho phép thì dầu không còn đủ phẩm chất nữa và phải thay thế.

4. Làm mát

Do ma sát, tại các bề mặt làm việc như pit- tong, xy lanh,….đều phát sinh nhiệt. Mặt khác, một số chi tiết như pit-tông, vòi phun còn nhận nhiệt của khí cháy truyền đến. Do đó nhiệt độ ở một số chi tiết rất cao, có thể phá hỏng điều kiện làm việc bình thường của động cơ như gây ra bó kẹt, giảm độ bề cảu các chi tiết máy, kích nổ động cơ, giảm số nạp.

5. Làm kín

Màng dầu bôi trơn ngăn cách các chi tiết chuyển động trong động cơ, ngoài tác dụng bôi trơn, giảm ma sát, chống mài mòn, còn có tác dụng làm kín.

6. Làm sạch

Trên bề mặt ma sát, trong quá trình làm việc thường có vẩy rắn tróc khỏ bề mặt. Dầu bôi trơn sẽ cuốn trôi các vẩy tróc, sau đó giữ lại trong các bầu lọc của hệ thống bôi trơn, tránh cho bề mặt ma sát bị cào xước. Vì vậy khi động cơ chạy rà sau khi lắp ráp hoặc sửa chữa thường có nhiều mạt kim loại còn sót lại tỏng quá trình lắp ráp và nhiều vẩy tróc ra khi chạy rà, nên pahir dung dầu bôi trơn có độ nhớt nhỏ để tăng khả năng rửa trôi các mạn bẩn trên bề mặt và sau khi chạy phải thay nhớt mới phù hợp hơn.